شرایط تحصیل رایگان کارشناسی ارشد در آلمان

تحصیل در آلمان رایگان است و این به عنوان یکی از بزرگ‌ترین مزایای تحصیل در آلمان است که سبب شده است تا هر ساله دانشجویان زیادی برای ادامه تحصیل و زندگی خود کشور آلمان را انتخاب کنند. نرخ بیکاری بسیار پایین، اقتصاد قوی، دانشگاه‌های باکیفیت، طبیعت بکر، هزینه پایین زندگی هم از دلایل مهم دیگری است که افراد زیادی از کشورهای مختلف دنیا این کشور را برای ادامه زندگی خود انتخاب می‌کنند. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های دیگر آلمان امکان ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی، ارشد و دکترا است. در این نوشته قصد داریم تا درباره ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در آلمان صحبت کنیم.

کارشناسی ارشد در آلمان

ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در آلمان یکی از بهترین گزینه‌ها برای افرادی است که تمایل دارند تا هر چه سریع‌تر مهاجرت کنند و در یک کشور و دانشگاه باکیفیت هم مشغول به تحصیل شوند.

کشور آلمان دانشگاه‌های باکیفیت بسیاری دارد. طبق رتبه‌بندی برترین دانشگاه‌های دنیا ( QS ) در سال ۲۰۲۲ دارای ۱۱ دانشگاه زیر رتبه ۲۰۰ دنیا و ۴۴ دانشگاه زیر رتبه ۱۰۰۰ دنیا است. در صورتی که بتوانید در یکی از دانشگاه‌های معتبر آلمان تحصیل کنید و فارغ‌التحصیل شوید، این امکان وجود دارد که بتوانید برای مقاطع بالاتر در دانشگاه‌های معتبر آلمان یا سایر کشورهای دنیا هم اقدام کنید یا اینکه در یک شرکت معتبر مشغول به کار شوید.

تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در آلمان این امکان را به شما می‌دهد که به صورت رایگان تحصیل کنید. ۱۳% دانشجویانی که در آلمان در حال تحصیل هستند، دانشجویان خارجی و بین‌المللی هستند. مزیت دیگر تحصیل در آلمان هزینه زندگی پایین در آلمان است که نسبت به سایر کشورهای دنیا بسیار پایین‌تر است و این برای دانشجویان و فارغ‌التحصیلان ایرانی بسیار عالی است، چون با توجه به تفاوت قیمت ارزی که بین ریال و ارز‌های رایج دنیا وجود دارد، مانند دلار و یورو، خیلی از داوطلبان ایرانی توانایی پرداخت هزینه‌های زیادی را ندارند.

کشور آلمان بیش از هر کشور دیگری بعد از بریتانیا و آمریکا در دنیا دانشگاه‌های باکیفیت دارد. مهم‌ترین ویژگی دانشگاه‌های آلمان در این است که در مقطع کارشناسی ارشد هیچ گونه هزینه‌ای بابت شهریه دریافت نمی‌شود.

دانشگاه‌های آلمان

در آلمان بیش  از ۵۰۰ دانشگاه وجود دارد که بیش از ۲۰ هزار برنامه تحصیلی ارائه می‌دهند و شما می‌توانید به راحتی رشته مورد علاقه‌تان را انتخاب کنید.

انواع دانشگاه‌های آلمان

در حالت کلی ۴ نوع دانشگاه در آلمان وجود دارد.

دانشگاه‌های تحقیقاتی ( Universität ): در این نوع دانشگاه‌های کارهای تحقیقاتی ( آکادمیک ) زیادی در زمینه‌های مختلف انجام می‌شود. این نوع دانشگاه‌ها طیف وسیعی از مدارک کارشناسی ارشد و دکترا را اعطا می‌کنند.

دانشگاه‌های فنی ( echnische Universitä ): این نوع دانشگاه‌های در زمینه‌های مختلف مانند علم، فناوری و مهندسی تخصص دارند و آموزش می‌دهند. البته در حال حاضر این نوع دانشگاه‌ها موضوع‌های دیگری را هم آموزش می‌دهند.

دانشگاه‌های علمی کاربردی ( Fachhochschulen ): این نوع دانشگاه‌ها بر موضوع‌های مختلفی مانند مهندسی، تجارت یا علوم اجتماعی تمرکز دارند. دانشگاه‌های علمی کاربردی اغلب با سازمان‌های تجاری یا حرفه‌ای شریک هستند.

کالج‌های هنر، فیلم و موسیقی و آموزش‌های علمی تحصصی که در رشته‌های خلاق آموزش می‌دهند. برای پذیرش از این دانشگاه‌ها، داوطلبان باید مهارت‌ها و تجربه‌های خلاقانه مناسب خود را نشان دهند.

آلمان هم‌چنین به دلیل موسسات تحقیقاتی خود، مانند موسساتی که توسط انجمن ماکس پلانک اداره می‌شود، مشهور است. این نوع موسسات پروژه‌های تحقیقاتی مهمی را انجام می‌دهند و اغلب در مشارک با دانشگاه‌ها، مشاغل و صنعت کار می‌کنند. البته این نوع موسسات معمولاً مدارک تحصیلی زیر مقطع دکترا را اعطا نمی‌کنند.

دانشگاه‌های خصوصی و دولتی آلمان

کشور آلمان به ۱۶ ایالت تقسیم شده که هر یک از ایالت‌ها مسئول اداره دانشگاه‌های دولتی خود است. حدود ۳۰۰ دانشگاه دولتی در آلمان وجود دارد و  DAAD ( سرویس رسمی تبادل آکادمیک آلمان ) تخمین می‌زند که حدود ۹۵% دانشجویان آلمانی در دانشگاه‌های دولتی تعلیم می‌بینند.

تعداد دانشگاه‌های خصوصی فعال در آلمان هم در حدود ۱۲۰ دانشگاه است که بودجه دولتی دریافت نمی‌کنند و خودشان هزینه‌های تحصیل را تامین می‌کنند و این بدین معنی است که هزینه‌های تحصیل در دانشگاه‌های خصوصی بیشتر از دانشگاه‌های دولتی است.

هم دانشگاه‌های خصوصی و هم دانشگاه‌های دولتی دوره‌ها و آموزش‌‌های معتبری را ارائه می‌دهند. مهم‌ترین تفاوت بین دانشگاه‌های دولتی و خصوصی هزینه‌ تحصیل این دانشگاه‌ها است.

شهرهای دانشگاهی آلمان

چندین شهر از شهرهای آلمان به عنوان یکی از بهترین مقاصد دانشجویی در دنیا شناخته می‌شود. شما می‌توانید شهر وسیعی مانند برلین یا شهر زیبای دانشگاهی مانند هایدلبرگ را برای تحصیل یا زندگی خود انتخاب کنید.

طبق رتبه‌بندی برترین شهرهای دانشجویی در سال ۲۰۲۲ ( QS ) شهر مونیخ بعد از لندن به عنوان دومین شهر، برلین به عنوان پنجمین شهر و شهر اشتوتگارت به عنوان هشتادوسومین شهر دانشجویی دنیا انتخاب شده است.

البته شهرهای دیگری در آلمان وجود دارد که تعداد دانشجویان زیادی در آنها مشغول به تحصیل هستند، شهرهایی مانند هامبورگ، فرانکفورت، کلن، هیدنبرگ و فرایبورگ از نمونه این شهرها است که کیفیت زندگی و تحصیلات در آنها بالا است.

کارشناسی ارشد به زبان آلمانی

تحصیلات تکمیلی به زبان آلمانی از یک قالب رایج اروپایی پیروی می‌کند که به عنوان بخشی از فرآیند بولونیا توسعه یافته است.

طول دوره کارشناسی ارشد در آلمان ۲ ساله است. مدرک کارشناسی ارشد شامل ۱۲۰ واحد است که ۹۰ واحد از آنها شامل ماژول‌ها، دوره‌های آموزشی و امتحانات است و ۳۰ واحد باقی مانده مربوط به پایان‌نامه است.

برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در آلمان شما هم می‌توانید لیسانس مرتبط داشته باشید و هم لیسانس غیرمرتبط، در صورتی که لیسانس شما غیرمرتبط باشد یا عنوان کارشناسی ارشد شما خیلی تخصصی باشد، ممکن است هزینه بیشتری را پرداخت کنید.

محتوای دوره کارشناسی ارشد در آلمان متفاوت است. شما در طول دوره تحصیلی خود از طریق سخنرانی‌ها، سمینارها، کارگاه‌های عملی، پروژه‌های مختلف و مطالعه منابع به روز مطالب تخصصی رشته خودتان را یاد می‌گیرید.

رشته‌هایی که آکادمیک هستند به احتمال زیاد شامل سخنرانی‌ها و سمینارها است که با کار عملی در آزمایشگاه‌‌ها و مطالعه پشتیبانی می‌شود.

رشته‌هایی که در یک دانشگاه علمی و کاربردی ارائه می‌شوند، شامل آموزش‌های عملی یا کارگاه‌های هستند که توسط متخصصان و افراد فنی انجام می‌شود.

رشته‌هایی که در زمینه هنر هستند، بر افزایش مهارت‌های هنری شما تمرکز دارند.

سیستم نمره‌دهی در آلمان

در دانشگاه‌های آلمان سیستم نمره‌دهی براساس نمرات از ۱ تا ۵ است. نمره ۱ به عنوان بهترین نمره و نمره ۴ کمترین نمره برای قبولی و دریافت مدرک و نمره ۵ به عنوان عدم قبولی و کمترین نمره شناخته می‌شود و این بدین معنی است که شما صلاحدیت دریافت مدرک و رفتن به مقطع یا ترم بعدی را ندارید.

نمره نهایی شما شامل معدل نمره‌های مختلف در درس‌ها و واحدهای ارائه شده در طول کارشناسی ارشد است.

هزینه‌ تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد

آلمان به دلیل رویکرد سخاوتمندانه‌ای که دارد، هزینه‌ای بابت تحصیل در دانشگاه‌های دولتی خود دریافت نمی‌کند. این بدین معنی است که شما چه دانشجوی آلمانی باشید یا دانشجوی غیر از اتحادیه اروپا هم باشید، هزینه‌ای بابت تحصیل پرداخت نخواهید کرد.

البته چندین مورد استثنا دارد که آنها را بررسی می‌کنیم:

تحصیل در دانشگاه‌های خصوصی: در صورتی که در دانشگاه‌های خصوصی تحصیل کنید، مجبور به پرداخت هزینه خواهید بود. چون بودجه دانشگاه‌های دولتی آلمان از طریق دولت تامین می‌شود که این مورد در مورد دانشگاه‌های خصوصی صادق نیست.

دریافت هزینه در ایالت بادن-وورتمبرگ: در این ایالت به ازای هر ترم ۱۵۰۰ یورو از دانشجویان بین‌المللی ( غیر از اتحادیه اروپا ) دریافت می‌شود.

تحصیل در رشته‌های غیر مرتبط و تخصصی: ممکن است در برخی از رشته‌ها هزینه‌ای از متقاضیان دریافت شود. این دوره‌ها به صورت تخصصی طراحی شده‌اند. در برخی موارد هم اگر رشته کارشناسی ارشد شما با رشته کارشناسی شما متفاوت باشد، ممکن است هزینه‌ی بیشتری پرداخت کنید.

بورسیه‌های تحصیلی

دولت آلمان حمایت گسترده‌ای از دانشگاه‌ها می‌کند و بورسیه‌های تحصیلی خیلی خوبی برای دانشجویان ارائه می‌شود. اکثر بورسیه‌های تحصیلی از طریق دولت ارائه می‌شود. بورسیه‌های تحصیلی در دسترس برای دانشجویان بین‌المللی از طریق DAAD ( سرویس تبادل علمی آلمان ) در دسترس است.

برخی از دانشگاه‌های آلمان برای بررسی پرونده‌ها هزینه کمی را دریافت می‌کنند. این هزینه کمتر از ۵۰ یورو برای هر دانشگاه و درخواست است.

شرایط پذیرش کارشناسی ارشد در آلمان

مهم‌ترین اصل پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد در آلمان داشتن مدرک لیسانس مناسب است. مهم نیست که شما حتماً لیسانس خودتان را در آلمان خوانده باشید ولی باید شما باید از دانشگاهی فارغ‌التحصیل شده باشید که توسط آلمان به رسمیت شناخته می‌شود. تمام دانشگاه‌های سراسری، آزاد و پیام نور ایران مورد تایید آلمان است و مشکلی بابت ادامه تحصیل نخواهید داشت.

ممکن است برخی از دانشگاه‌ها مدارک و شرایط خاصی داشته باشند که می‌توانید با مراجعه به سایت دانشگاه از این مدارک و شرایط آگاه شوید.

ممکن است دانشگاه مورد نظر شما درخواست یک مصاحبه را بدهند که در اکثر مواقع این مصاحبه‌ها به صورت آنلاین است.

برخی از دانشگاه‌ها و رشته‌ها آزمون‌های ورودی مخصوص به خود را دارد. این آزمون‌ها در مدارس بازرگانی بسیار رایج است، برای نمونه رشته‌های MBA نمره‌  GRE یا GMAT می‌خواهند.

نمره زبان

دوره‌های بسیاری در آلمان به زبان انگلیسی تدریس می‌شود و این سبب می‌شود تا دانشجویان بین‌المللی به راحتی در این دوره‌ها شرکت کنند و از آنها بهره‌مند شوند.

در صورتی که در دوره‌های انگلیسی زبان شرکت کنید، نیازی نیست تا به زبان آلمانی تسلط داشته باشید. در صورتی هم که لیسانس خودتان را در یک کشور انگلیسی زبان یا به زبان انگلیسی تمام کرده باشید، نیازی به ارائه مدرک زبان هم نیست.

نمره درخواستی برای هر دانشگاه و رشته متفاوت است ولی اکثر دانشگاه‌ها نمره آیلتس ۶ تا ۶.۵ را درخواست می‌کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره مدارک درخواستی می‌توانید به سایت دانشگاه مورد نظرتان مراجعه کنید.

البته همانطور که قبلاً هم مطرح کردیم، حتی اگر شما در دوره انگلیسی زبان شرکت کرده باشید، پیشنهاد می‌کنیم تا زبان آلمانی را هم یاد بگیرید، چون یادگیری زبان آلمانی به شما کمک می‌کند تا راحت‌تر کار پیدا کنید و با مردم ارتباط برقرار کنید.

در صورتی هم که شما در دوره آلمانی زبان شرکت کرده باشید، باید تسلط کافی به زبان آلمانی داشته باشید و مدرک ارائه دهید.

دریافت ویزای دانشجویی

آلمان به عنوان یکی از بهترین مقاصد برای دانشجویان بین‌المللی است که هر ساله تعداد زیادی دانشجو از کشورهای مختلف دنیا وارد این کشور می‌شوند. ویزای دانشجویی آلمان، بستگی به ملیت شما دارد.

در صورتی که شما دانشجوی اتحادیه اروپا، منطقه اقتصادی اروپا یا سوئیس باشید، برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در آلمان نیازی به ویزا ندارید ولی شما نیاز به اجازه اقامت دارید.

در صورتی هم که شما ساکن اتحادیه اروپا نیستید، شما نیاز به ویزا و اجازه اقامت دارید. باید به این نکته توجه کنید که شما نمی‌توانید با ویزای توریستی وارد آلمان شوید و در مقطع کارشناسی ارشد تحصیل کنید. همچنین نمی‌توانید بلافاصله ویزای توریستی خودتان را به ویزای دانشجویی تبدیل کنید. این مورد درباره ویزاهایی که برای دوره‌های کوتاه مدت ( مانند آموزش زبان ) است، هم صدق می‌کند.

پیدا کردن کار بعد از فارغ‌التحصیلی

دانشجویان اتحادیه اروپا به صورت خودکار حق جستجوی کار در آلمان را دارند و پس از گذراندن دوره کارشناسی ارشد می‌توانند برای این منظور در آلمان بمانند.

سایر دانشجویان ( به غیر از اتحادیه اروپا ) می‌توانند به مدت ۱۸ ماه در آلمان باقی بمانند و کار پیدا کنند. در صورتی که بتوانند کار تمام وقت و مرتبط پیدا کنند، می‌توانند برای اجازه اقامت طولانی مدت درخواست بدهند.

نرخ بیکاری در آلمان بسیار کم است و در سال ۲۰۲۲ در حدود ۵% بود، در صورتی که شما تا حدی در رشته خود متخصص باشید، می‌توانید به راحتی یک شغل مناسب و با درآمد معقول پیدا کنید. مهم‌ترین نکته‌ای که درباره کار در آلمان باید بدانید این است که شما ملزم به یادگیری و صحبت به زبان آلمانی هستنید و اگر نتوانید به زبان آلمانی صحبت کنید، به احتمال زیاد نمی‌توانید شغلی پیدا کنید.

مهم‌ترین مشکلات تحصیل در آلمان و نحوه غلبه بر آنها

ادامه تحصیل در مقطع دکترا

در صورتی که شما به تحصیل در مقطع دکترا و کارهای پژوهشی و آکادمیک علاقه داشته باشید، می‌توانید در مقطع دکترا هم ادامه تحصیل دهید. با توجه به کیفیت دانشگاه‌های آلمان شما می‌توانید به راحتی در سایر دانشگاه‌ها و شهرهای جهان هم به تحصیل خود ادامه دهید.

پایان‌نامه در مقطع کارشناسی ارشد

پایان‌نامه در مقطع کارشناسی ارشد در آلمان شامل یک پروژه تحقیقاتی یا پایان‌نامه در سال آخر تحصیلی است. شما باید خودتان پایان‌نامه خودتان را تکمیل کنید ولی می‌توانید در مراحل مختلف از استاد راهنمای خود درخواست راهنمایی بکنید.

ممکن است که در برخی از دانشگاه‌های آلمان پایان‌نامه کارشناسی ارشد را به صورت شفاهی دفاع کنید و نیازی به اثر مکتوب و ارزیابی آن نباشد. در این حالت شما یک سخنرانی کوتاه خواهید داشت و باید در مورد یافته‌ها، نتیجه‌گیری‌ها و روش خودتان پاسخ خواهید داد.

مدارک مورد نیاز برای پذیرش در مقطع ارشد

هر دانشگاه براساس قوانین خود مدارک مختلفی را برای پذیرش درخواست می‌کند که باید به سایت دانشگاه سر بزنید و به طور دقیق مدارک مورد نیاز را مطالعه کنید. در حالت کلی مدارک درخواستی شامل موارد زیر است.

– تکمیل فرم درخواست

– نامه پذیرش از دانشگاه

– پاسپورت معتبر دارای اعتبار زمانی

– مدارک اثبات هویت شخصی مانند شناسنامه، کارت ملی و …

– آخرین مدرک تحصیلی به همراه ترجمه آن

– مدرک نمره زبان ( اعم از انگلیسی یا آلمانی )

– اثبات تمکن مالی

– انگیزه‌نامه

– توصیه‌نامه

– تمکن مالی ( به ازای هر ماه ۸۵۰ یورو و به مدت یک سال )

– عکس جدید

– تاییدیه عدم سوء پیشینه

– کار بعد از اتمام تحصیل کارشناسی ارشد در آلمان

در صورتی که شما جزء اتحادیه اروپا باشید، نیازی به مجوز کار ندارید و می‌توانید بعد از اتمام تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در آلمان مشغول به تحصیل شوید. در صورتی که جزء اتحادیه اروپا نیستید ( مانند کشور ایران ) شما می‌توانید اجازه اقامت خودتان را تا ۱۸ ماه تمدید کنید و کار مناسبی را پیدا کنید.

بعد از پیدا کردن کار، باید برای اجازه اقامت آلمان یا بلوکارت آلمان اقدام کنید. برای گرفتن بلوکارت باید شغلی را پیدا کنید که حداقل ۵۶,۸۰۰ یورو در سال ( این مبلغ برای مشاغل مورد نیاز آلمان ۴۴,۳۰۴ یورو در سال است ) درآمد داشته باشد.
شما با در دست داشتن بلوکارت می‌توانید اجازه اقامت دائم آلمان را داشته باشید.

محدودیت سنی برای تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد

در حالت کلی محدودیت سنی خاصی برای ادامه تحصیل در آلمان وجود ندارد ولی با توجه به تقاضای بالا برای تحصیل در آلمان، متقاضیانی که دارای رزومه خوبی هستند مانند سن کم شرایط بهتری برای دریافت بورسیه تحصیلی هستند. برخی دیگر از دانشگاه‌ها محدودیت سنی خاصی را برای متقاضیان در نظر می‌گیرند، به عنوان مثال برخی از دانشگاه‌ها به داوطلبان متقاضی تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد که زیر ۳۵ سال سن دارند، پذیرش می‌دهند. همانطور که بیان شد هر چه سن شما کمتر، رزومه شما بهتر و گپ تحصیلی شما هم کمتر باشد، شانس شما برای دریافت بورسیه یا پذیرش بیشتر خواهد بود.

انواع مدرک کارشناسی ارشد

در حالت کلی مدارک مقطع فوق‌‎لیسانس در آلمان ۲ نوع کارشناسی ارشد وجود دارد که با نام‌های پیوسته و ناپیوسته طبقه‌بندی می‌شود. در دوره پیوسته تمرکز بر روی دانش تئوری است ولی در دوره ناپیوسته تمرکز بر روی دانش عملی است. در هر ۲ حالت پیوسته و ناپیوسته متقاضیان باید تجربه کار و دانش را با هم داشته باشند.

زمان شروع ترم تحصیلی

سال تحصیلی دانشگاه‌ها در آلمان شامل ۲ ترم تابستانی و زمستانی است. اکثر دانشگاه‌ها در آلمان دارای تقویم یکسانی هستند و بدین صورت که ترم تابستانی دانشگاه‌ها از ماه مارس یا آوریل شروع می‌شود و ددلاین دانشگاه‌ها برای اخذ پذیرش در ترم تابستانی از سپتامبر تا اواسط ژانویه است.

ترم زمستانی در آلمان هم از ماه سپتامبر یا اکتبر شروع می‌شود و ددلاین دانشگاه‌ها برای اخذ پذیرش از ماه مارس تا اواسط جولای باز خواهد بود.

باشند

شرط معدل

برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در آلمان اکثر دانشگاه‌ها محدویت‌های معدل لحاظ می‌کنند و پیشنهاد می‌شود تا تلاش کنید معدل بالاتری از معدل درخواستی را داشته باشید، چون رقابت زیاد است، هر چه رزومه شما بهتر باشد، شانس شما برای دریافت بورسیه تحصیلی بیشتر است.

اکثر دانشگاه‌های آلمان برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد معدل ۱۵ و بالاتر درخواست می‌کنند. هر چند ممکن است شما بتوانید با معدل ۱۳ هم از برخی از دانشگاه‌های آلمان پذیرش بگیرید ولی احتمال تایید ویزا توسط افسر مهاجرت کم است.

رتبه‌بندی بهترین دانشگاه‌های آلمان در سال ۲۰۲۳

دانشگاه‌های آلمان کیفیت بالایی دارند و در رتبه‌بندی برترین دانشگاه‌های دنیا جایگاه‌های بسیار خوبی دارند. ۱۱ دانشگاه آلمان در سال ۲۰۲۳ رتبه زیر ۲۰۰ دنیا را کسب کرده‌اند و بیش از ۴۴ دانشگاه هم رتبه زیر ۱۰۰۰ دنیا را دارند.

برترین دانشگاه‌های آلمان

هزینه اجاره یک واحد آپارتمان دانشجویی در حدود ۲۴۶ یورو در ماه است. البته شما می‌توانید به همراه چند دانشجو یک اتاق را در یک آپارتمان کرایه کنید که هزینه آن در حدود ۳۶۵ یورو در ماه خواهد بود. در صورتی هم که تمایل داشته باشید تا به صورت مستقل یک آپارتمان را کرایه کنید، هزینه آن در حدود ۴۰۰ یورو در ماه است. همانگونه که قبلاً بیان شد هزینه زندگی در آلمان به صورت ماهیانه ۸۵۰ یورو است و این هزینه در شهرهای بزرگ بیشتر از شهرهای کوچک است.

مزایا و معایب تحصیل در آلمان

شرایط ویزای همراه

براساس قوانین مهاجرتی کشور آلمان، دانشجویان متاهل می‌توانند همسر و فرزند خود را به عنوان همراه  به آلمان ببرند. تمام فرزندان زیر ۱۸ سال و همسر شما به عنوان همراه اطلاق می‌شود. بهتر است همسر شما مدرک A1 آلمانی داشته باشد. پیشنهاد می‌شود که بعد از ۲ الی ۳ ماه ورود دانشجو به آلمان برای دریافت ویزای همراه همسرتان اقدام کنید. در صورتی که فرزندان شما زیر ۱۸ سال باشند، آنها قادر خواهند بود که به صورت رایگان در مدارس دولتی آلمان درس بخوانند.

حداقل نمره زبان

با توجه به اینکه دوره شما به زبان انگلیسی یا آلمانی است، شما باید مدرک زبان انگلیسی یا آلمانی معتبر را ارائه دهید. دانشگاه‌های که دوره‌هایی به زبان انگلیسی دارند، مدرک آیلتس و تافل را قبول دارند. اکثر دانشگاه‌های آلمان برای مقطع کارشناسی ارشد نمره ۶.۵ درخواست می‌کنند.

در صورتی هم که شما در دوره آلمانی زبان قبول شده باشید، ملزم به ارائه مدرک زبان مانند TestDaf، TDN هستید که باید در سطح C1 باشید. در صورتی نمره زبان آلمانی شما کمتر از این نمره باشد، ( در حد B1 یا B2 باشد)  می‌توانید پذیرش مشروط بگیرید و قبل از ورود به دانشگاه ۱ سال به کالج بروید. نکته مهم این است که شما باید تا یک سال حتماً نمره C1 را کسب کنید تا بتوانید وارد دانشگاه شوید.

هزینه زندگی دانشجویی در آلمان

با توجه به دانشگاه قبولی، شهر محل تحصیل و سبک زندگی شما هزینه‌های زندگی دانشجویی شما تعیین می‌شود. برای مثال ممکن است که شما از دوچرخه برای رفت‌وآمد خود استفاده کنید که در این صورت هزینه حمل‌ونقل شما بسیار کم است یا اینکه در سالن غذاخوری دانشگاه غذا بخورید و از تخفیفات آن بهره‌مند شوید. از طرفی دیگر برخی از هزینه‌ها ثابت هستند و قابل کاهش نیستند. بیش‌ترین بخش از هزینه‌های زندگی شامل هزینه اقامت است که این مورد هم متغییر است. به طور میانگین دانشجویان بین ۲۹۰ تا ۵۶۰ یورو را برای اقامت خود پرداخت می‌کنند. این هزینه اجازه در برخی از شهرها مانند کلن، مونیخ، هامبورگ، دولسدورف و فرانکفورت بیشتر از حد متوسط است. هزینه اجاره آپارتمان بالاتر از خوابگاه یا خانه اشتراکی دانشجویی است. در صورتی هم که تمایل داشته باشید تا در یک آپارتمان ساکن شوید، باید چند صد یورو برای پرداخت اولیه آپارتمان داشته باشید.

در مجموع شما باید هزیه‌ای در حدود ۸۶۷ یورو به صورت ماهیانه را به عنوان هزینه زندگی خود در نظر بگیرید. البته شما می‌توانید با کمتر از آن هم زندگی کنید.

هزینه ترم

تحصیل در آلمان رایگان است و شما ملزم به پرداخت هزینه جهت کارهای اداری و ثبت‌نام هستید که این مبلغ می‌تواند بین ۱۰۰ تا ۳۵۰ یورو در هر ترم متغییر باشد. شما باید هنگام ثبت‌نام برای تحصیل و قبل از شروع هر ترم جدید این هزینه را پرداخت کنید. همانطور که بیان شد ممکن است برخی از ایالت‌های هزینه‌ای بابت تحصیل دریافت کنند که با مراجعه به سایت دانشگاه می‌توانید اطلاعات بیشتری را کسب کنید. هم‌چنین دانشگاه‌های خصوصی برای تحصیل هزینه دریافت می‌کنند. نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که رایگان بودن دانشگاه‌ها در آلمان به معنی بی‌کیفیت بودن آنها نیست.

هزینه‌های جانبی مانند خرید کتاب، فتوکپی و موارد مشابه بستگی به برنامه تحصیلی شما دارد.

برخی از موسسات آموزش عالی یا دانشگاه‌ها شرایطی را فراهم کرده‌اند که دانشجویان بتوانند با تخفیف بسیار زیاد یا به صورت رایگان از خدمات حمل‌ونقل عمومی استفاده کنند. قیمت این بسته‌ها با بستگی به منطقه و محدوده آنها دارد و بین ۲۵ تا ۲۰۰ یورو قیمت دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر باید به امور دانشجویان دانشگاه خودتان مراجعه کنید و شرایط را بررسی کنید. برای نمونه اگر شما ملزم به پرداخت هزینه هستید و محل اقامت شما نزدیک دانشگاه است، شاید تمایل داشته باشید که از کارت‌های حمل‌‍ونقل استفاده نکنید و به عنوان مثال با دوچرخه رفت‌وآمد کنید.

هزینه زندگی در آلمان به صورت کامل و به تفکیک شهرها

بیمه درمانی

در صورتی که تمایل داشته باشید تا در یک دانشگاه در آلمان ادامه تحصیل دهید، ملزم به داشتن بیمه درمان هستید. این قانون برای دانشجویان سایر کشورهای اتحادیه اروپا نیز صدق می‌کند، البته شهروندان اتحادیه اروپا باید ثابت کنند کنند که در کشورهای خود بیمه درمانی عمومی دارند. در صورتی که بیمه درمانی شما مورد تایید کشور آلمان نیست، باید برای دریافت بیمه اقدام کنید. هزینه بیمه درمانی عمومی در آلمان تقریباً ۱۱۰ یورو در ماه است.

برنامه آراسموس +

برنامه ERASMUS +  برنامه تبادل ویژه دانشجویان است که بین ۲۷ کشور اتحادیه اروپا و هم‌چنین ایسلند، لیختن اشتاین، نروژ و ترکیه و مقدونیه وجود دارد.

این پروژه از افرادی که تمایل دارند تا تحصیل یا کارآموزی خودشان را در خارج از کشور ادامه دهند، حمایت می‌کند. در حالی که دوره کارآموزی می‌تواند بین ۲ ماه تا یک سال طول بکشید و دوره‌های تحصیل می‌توانید بین ۳ ماه تا ۱۲ ماه طول بکشید. شما هم‌چنین می‌توانید برای مجموع ۱۲ ماه بودجه برای هر مرحله تحصیلی ( کارشناسی، ارشد و دکترا ) درخواست دهید و به صورت ماهیانه کمک هزینه دریافت کنید. طبق دستورالعمل‌های کمیسیون اروپا، دانشگاه محل اقامت شما تعیین می‌کند که چقدر کمک هزینه دریافت خواهید کرد. دانشجویان ERASMUS + از پرداخت شهریه در موسسه آموزش عالی که در خارج از کشور باید می‌کنند، معاف هستند.

شما می‌توانید اطلاعات و مشاوره در مورد گزینه‌های مختلف، فرآیندهای درخواست و مهلت‌های درخواست را از دفتر بین‌المللی دانشگاه خود دریافت کنید.

مزایای تحصیل کارشناسی ارشد در آلمان

تحصیل رایگان در آلمان: تحصیل در دانشگاه‌های دولتی آلمان رایگان است. فقط کافی است هزینه بسیار کم در حدود چند صد یورو را برای ثبت‌نام و کارهای اداری پرداخت کنید.

نرخ بیکاری پایین: در سال ۲۰۲۲ نرخ بیکاری در آلمان به میزان ۵% کاهش یافته است و این برای فارغ‌التحصیلان مقطع کارشناسی ارشد در حدود ۳.۸% است.

پیدا کردن کار بعد از فارغ‌التحصیلی: شما این امکان را دارید که ۱۸ ماه بعد از فارغ‌التحصیلی در کشور آلمان اقامت کنید و شغل مناسبی را پیدا کنید.

کار دانشجویی: به عنوان دانشجو این امکان را دارید که در هفته ۲۰ ساعت مشغول به کار شوید و بخشی از هزینه‌های تحصیل یا زندگی خودتان را تامین کنید.

ویزای همراه: همسر یا فرزندان زیر ۱۸ سال شما می‌توانند به همراه شما به آلمان بیایند.

اجازه کار تمام وقت همسر: همسر شما این امکان را دارد که به عنوان همراه به صورت تمام وقت در کشور آلمان مشغول به کار شوید و برخلاف شما هیچ‌گونه محدودیتی نخواهد داشت.

تحصیل رایگان فرزندان: در صورتی که شما ویزای تحصیل در آلمان را دریافت کنید، فرزندان شما می‌توانند به صورت رایگان در مدارس دولتی تحصیل کنند.

اخذ اقامت دائم و پاسپورت آلمان: بعد از اتمام تحصیل و پیدا کردن شغل مناسب، شما می‌توانید ویزای تحصیلی خودتان را به ویزای کاری تبدیل کنید و بعد از مدتی و پرداخت مالیات اقامت دائم آلمان را دریافت کنید.

کیفیت زندگی بالا: کیفیت زندگی، امنیت و رفاه در آلمان بسیار زیاد است و شما می‌توانید زندگی باکیفیتی داشته باشید. هر ساله شهرهای مختلف آلمان مانند برلین یا مونیخ به عنوان بهترین شهرهای دنیا برای زندگی انتخاب می‌شوند.

آشنایی با فرهنگ‌ها و ملیت‌های مختلف: همانگونه که بیان شد در دانشگاه‌های آلمان دانشجویان بین‌المللی زیادی وجود دارد و این تنوع فرهنگی به شما این امکان را می‌دهد که با فرهنگ‌ها و ملیت‌های مختلف آشنا شوید.

هزینه زندگی پایین: هزینه زندگی در شهرهای آلمان بسیار کمتر از هزینه زندگی در سایر کشورهای آمریکایی یا اروپایی است. هزینه زندگی در شهرهای آلمان بین ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ یورو است، البته این هزینه بستگی به سبک زندگی شما دارد و در صورت صرفه‌جویی می‌توانید این هزینه را هم تا حدی کاهش دهید. در ضمن هزینه زندگی در شهرهای کوچک آلمان کمتر از شهرهای بزرگ آلمان است.

دانشگاه‌های باکیفیت: علیرغم اینکه هزینه تحصیل در دانشگاه‌های آلمان رایگان است، کیفیت دانشگاه‌های آلمانی بسیار زیاد است و رایگان بودن آنها به معنی بی‌کیفیت بودن آنها نیست.

امکان ادامه تحصیل به زبان انگلیسی: اکثر دانشگاه‌های آلمان دوره‌های مختلفی را به زبان انگلیسی هم ارائه می‌دهند و شما این فرصت را دارید تا با در دست داشتن مدرک معتبر زبان انگلیسی مانند آیلتس یا تافل در دانشگاه و رشته مورد نظرتان ادامه تحصیل دهید.

تنوع بالای رشته‌ها: تنوع رشته‌های ارائه شده در دانشگاه‌های آلمان بسیار زیاد است و شما می‌توانید براساس رزومه و علاقه خودتان در رشته‌ای که به آن علاقه دارید، ادامه تحصیل دهید.

معایب تحصیل در آلمان

اگر چه تحصیل در آلمان مزایای بسیاری دارد ولی مانند همه کشورها و شهرهای دیگر دنیا، تحصیل در آلمان مشکلات و معایب مختلف دیگری هم دارد.

یادگیری زبان آلمانی

در صورتی که شما در دوره آلمانی زبان ادامه تحصیل دهید، مجبور هستید تا تسلط کافی به زبان آلمانی داشته باشید. یادگیری زبان آلمانی مشکل است و باید به صورت منظم و زیاد وقت صرف کنید تا بتوانید مدرک B2 یا C1 آلمانی را دریافت کنید.

در صورتی هم که زبان دوره تحصیلی شما انگلیسی است، برای ارتباط با افراد و پیدا کردن شغل بهتر است که زبان آلمانی بلد باشید و هر چه تسلط شما به زبان آلمانی بیشتر باشد، احتمال پیدا کردن شغل و ارتباط بهتر با افراد بومی بیشتر خواهد بود.

بورکراسی اداری

بعضی از دانشگاه‌های آلمان بورکراسی اداری زیادی دارند و این می‌تواند آزار دهندi باشد. البته ما در ایران بورکراسی اداری خیلی بیشتری هم داریم که شاید نمونه آلمانی آن برای ما قابل قبول‌تر باشد. البته دولت و نمایندگان آن تلاش می‌کنند تا این بورکراسی را کاهش بدهند و از ایده‌ها و کارهای مرتبطی که به کاهش آن کمک می‌کند، حمایت می‌کنند.

اهمیت بالای نظم و وقت‌شناسی

در نزد افراد بومی آلمان نظم اهمیت زیادی دارد، حاضر شدن به موقع در قرار یا جلسات از مهم‌ترین اصول اخلاقی آلمانی‌ها است. در دانشگاه‌ها هم این نظم و ترتیب به چشم می‌خورد. در صورتی که نمی‌توانید مدیریت زمان و نظم فردی داشته باشید، ممکن است در آلمان با مشکلاتی مواجهه شوید.

آلمان کشوری با دانشگاه‌های باکیفیت و اقتصاد قوی

در سال‌های اخیر آلمان به عنوان یک گزینه عالی برای ادامه تحصیل و کار شناخته می‌شود. دانشگاه‌های باکیفیت، تحصیل رایگان و نرخ بیکاری بسیار پایین سبب شده است تا افراد زیادی این کشور را برای ادامه زندگی خود انتخاب کنند. مانند همه کشورها آلمان هم مشکلات و معایب خاص خود را دارد ولی نکته‌ای که وجود دارد این است که مزایای تحصیل در آلمان بسیار زیاد است و شما می‌توانید با دریافت بورسیه امکان تحصیل در کارشناسی ارشد در آلمان وجود دارد.

به نظر شما آیا تحصیل یا زندگی در آلمان گزینه مناسبی است؟ دلایل و تجربه خودتان را با ما به اشتراک بگذارید.

در صورت داشتن هر گونه سوال درباره تحصیل کارشناسی ارشد در آلمان یا تحصیل در آلمان می‌توانید، سوال خودتان را در زیر این نوشته بپرسید تا همکاران ما در اسرع وقت شما را راهنمایی کنند.