تحصیل در روسیه: معرفی شهرهای دانشجویی و دانشگاه‌های برتر

روسیه یکی از قدرت‌مندترین اقتصادهای جهان است و به همراه دیگر کشورهای عضو اتحادیه  BRICS، سعی در بین المللی و جهانی کردن سیستم آموزشی آکادمیک خود است و حجم عظیمی از پول را در دانشگاه‌های خود و جذب دانشجویان بین‌المللی سرمایه‌گذاری کرده است.

مساحتی بزرگ از دو قاره و دارای ۹ ناحیه زمانی( که قبل سال ۲۰۱۰ یازده ناحیه بود)، کشور روسیه را به بزرگ‌ترین کشور جهان مبدل ساخته است. در جای جای این کشور پهناور قصرهایی با شکوه، فلات‌هایی وسیع، کوه‌هایی سر به فلک کشیده، شهرهایی یخ زده، اراده‌هایی مصمم، رقاصان باله‌ای هنرمند و مردمانی خوش قلب را می‌توان به وفور دید. در مبحث فرهنگی، ادبیات روسیه شاهکاری بی نظیر است؛ نویسندگانی چون تولستوی، بولگاکوف، داستایووسکی و ناباکوف به لطف شاهکارهای قرن نوزدهی و بیستمی خود شهره عام و خاص در جهان هستند.

روسیه یکی از قدرت‌مندترین اقتصادهای جهان است و به همراه دیگر کشورهای عضو اتحادیه  BRICS، سعی در بین المللی و جهانی کردن سیستم آموزشی آکادمیک خود است و حجم عظیمی از پول را در دانشگاه‌های خود و جذب دانشجویان بین‌المللی سرمایه‌گذاری کرده است. آیا قصد ادامه تحصیل در روسیه را دارید؟ این مقاله را به دقت بخوانید تا اطلاعات جالب توجهی از دانشگاه‌ها، شهرها و هزینه‌های تحصیلی و زندگی در روسیه و تحصیل در روسیه را کسب کنید.

دانشگاها و شرایط تحصیل در روسیه

۲۴ دانشگاه کشور روسیه در میان رتبه‌بندی برترین دانشگاه‌های دنیا QS سال ۲۰۱۸ حضور دارند که ۱۰ دانشگاه در میان ۴۰۰ دانشگاه برتر هستند. هم‌چنین دانشگاه‌‎های این کشور حضور جالب توجهی در رتبه بندی QS EECA University Rankings دارند؛ ۹۵ دانشگاه روسی در میان ۳۰۰ دانشگاه پیشرو این رتبه‌بندی از دانشگاه‌های نوظهور اروپا و آسیای مرکزی به چشم می‌خورند.

در طول دهه گذشته، تحصیل در روسیه در مقاطع عالی دست خوش تغییرات فراوانی شده است و ۳۹۰ میلیارد روبل (۶.۷ میلیارد دلار) در بین سال‌های ۲۰۱۱ الی ۲۰۱۵ صرف ارتقاء دهی امکانات و تجهیزات فنی و بهبود آموزش کادر هیأت علمی دانشگاه‌های روسی شده است و سبب شده است تا تحصیل در روسیه به عنوان یک گزینه جذاب برای دانشجویان بین‌المللی شناخته شود.

به علاوه، در سال ۲۰۰۳ روسیه پیمان Bologna Process را امضا نمود که به موجب آن باید سیستم آموزشی خود را با دیگر کشورهای اروپایی هماهنگ سازد. این بدین معنی است که اکنون دانشگاه‌های روسی مدرک کارشناسی ۴ ساله یا مدرک تخصصی ۵ ساله را ارائه می‌دهند. سیستم آموزش عالی روسیه در رتبه بندی اولیه QS Higher Education System Strength Rankigs رتبه ۲۶ جهانی را دارد.

دانشگاه دولتی روسیه Lomonosov Moscow State University

دانشگاه دولتی روسیه یا Lomonsov MSU برترین دانشگاه روسیه است که در سه سال اخیر رتبه نخست را در QS EECA University Rankigs داشته است. دانشگاه Lomonosov MSU در حال حاضر ۴۷۰۰۰ دانشجو دارد که ۷۰۰۰ نفر از آنها در مقطع کارشناسی و ۴۰۰۰ نفرشان دانشجویان بین المللی هستند. رشته‌های موجود در این دانشگاه بسیار متنوع بوده و شامل ۳۸۰ دپارتمان، ۳۹ دانشکده، ۱۵ مؤسسه تحقیقاتی، ۴ موزه و ۶ پردیس مختلف در داخل یا خارج روسیه است.

پردیس اصلی این دانشگاه پیشروی روسی از مرکز سیاسی و فرهنگی این کشور یعنی مسکو کمتر از ۵ کیلومتر فاصله دارد و یکی از بزرگ‌ترین پردیس‌هایی است که تا به حال دیده‌اید؛ ساختمان اصلی این پردیس بلندترین ساختمان آموزشی در جهان است.

دانشگاه پزشکی نووسیبیرسک روسیه Novosibirsk State University

دانشگاه NSU که برترین دانشگاه روسی با کمتر از ۱۰۰ سال سن است، در سال ۱۹۵۹ تأسیس شده و در رتبه بندی EECA رتبه دوم را دارد. شهرت آن به دلیل پیشرفت علمی سریع آن است و تعداد دانشجویانش در حدود ۶۰۰۰ نفر است. این دانشگاه در بیرون شهر نووسبیرسک قرار دارد که سومین شهر بزرگ روسیه بعد از مسکو و سنت پترزبورگ است. با اینکه شهرت جهانی این شهر نسبت به دو شهر دیگر بسیار کمتر است، اما فرهنگی غنی و شور و هیاهوی شبانه شگفت‌انگیزی دارد و مقصد بی‌نظیر دیگری برای دانشجویان است.

دانشگاه دولتی سن‌پترزبورگ Saint Petersburg State University

این دانشگاه قدیمی‌ترین و یکی از قدرتمندترین دانشگاه‌های روسی است و در رتبه‌بندی EECA سال ۲۰۱۸ جایگاه چهارم را به خود اختصاص داده است. این دانشگاه را پتر کبیر در سال ۱۷۲۴ پایه گذاری کرده است و اکنون حدود ۳۰۰۰۰ دانشجو دارد که ۳۰۰۰ نفر از آن‌ها غیر روسی هستند. این دانشگاه در سرتاسر شهر سنت پترزبورگ گسترش یافته و در ۴۰۰ ساختمان خود ۲۵ دانشکده را جای داده است. دانشگاه دولتی سن پترزربورگ دسترسی بی‌نظیری به موزه‌ها و مکان‌های تاریخی و هنری شهر را برای دانشجویان خود فراهم ساخته است. جزیره واسیلیوسکی (در مرکز تاریخی این شهر) و پترهوف (حومه جنوب غربی شهر) محل دو پردیس اصلی این دانشگاه است.

دانشگاه دولتی تومسک Tomsk State University

با رتبه ۱۱ در رتبه بندی EECA (پیشرفت از رتبه ۲۰ در سال ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷)، این دانشگاه قدیمی‌ترین دانشگاه بخش آسیایی روسیه و در سال ۱۸۸۰ تأسیس شده است. در حال حاضر حدود ۲۳۰۰۰ دانشجو در ۲۳ دانشکده خود دارد و براساس تازه‌ترین رتبه‌بندی دانشگاه‌های برتر دنیا QS در میان ۳۰۰ دانشگاه برتر در رشته‌های زبان‌شناسی مدرن و فیزیک و اخترشناسی قرار دارد.

دانشگاه دولتی فیزیک و فناوری مسکو (Moscow Institute of Physics and Technology State University (MIPT

با رتبه ۱۳ در رتبه‌بندی سال ۲۰۱۸ EECA، دانشگاه MIPT در سال ۱۹۴۶ تأسیس شده است و سیستم آموزشی منحصربه‌فردی دارد که دانشجویان تز تحقیقاتی خود را عموماً در خارج از دانشگاه سپری می کنند. دانشگاه MIPT در رشته‌های فیزیک و اخترشناسی و هم‌چنین علوم طبیعی دارای رتبه بسیار برتری است. اکنون در حدود ۵۷۰۰ دانشجو دارد و جمعیت فارغ التحصیلان این دانشگاه شامل چهره‌های شاخصی را از دانشمندان، فیزیکدانان و سیاست مداران است.

هم‌چنین دانشگاه‌های زیر نیز در جمع ۵۰ دانشگاه برتر رتبه‌بندی QS EECA قرار دارند:

Bauman Moscow State Technical University (رتبه ۲۰)

National Research Nuclear University “MEPhI” (رتبه ۲۳)

Mosocw State Institute of International Relations (رتبه ۳۳)

Peter the Great Saint-Petersburg Polytechnic University (رتبه ۳۶)

National Research University – Higher School of Economics (رتبه ۲۵)

National Research Tomsk Polytechnic University (رتبه ۴۰).

روسیه به عنوان پهناورترین کشور جهان سلیقه‌های مختلفی از روش زندگی را در خود جای داده است. در ادامه برترین شهرهای روسیه برای دانشجویان و ویژگی‌های آن‌ها را معرفی می‌کنیم.

مسکو

براساس رتبه‌بندی بهترین شهرهای دانشجویی جهان( QS Best Students Cities ) سال ۲۰۱۷، مسکو در میان ۴۰ شهر برتر جهان برای دانشجویان قرار دارد و پایتخت روسیه جذبه‌ای جهانی را دارا است. این شهر که هم در عصر مدرن و هم در عصر کهن پر اهمیت بوده است، پایتخت فرهنگی روسیه نیز است. مسکو دارای زیبایی های ساختار شهری و موزه ها، مجسمه‌ها، گالری‌ها و بناهایی است که نشان از تاریخ پرشور و جذاب این شهر دارند. مرکز این شهر کاخ کرملین و میدان سرخ است که خیابان‌های مسکو همچون دوایر هم مرکزی به دور این مرکز کشیده شده‌اند. با اینکه هزینه‌های زندگی در این شهر جزء گران‌ترین‌های جهان است، اما با توجه به شهریه‌های کم و ارزان بودن مواد غذایی که هزینه اجاره بها را جبران می‌کنند، این شهر در رتبه‌بندی بهترین شهرهای دانشجویی موفق به کسب امتیاز بالای در شاخص Affordability (مناسب برای سکونت) شده است.

در اولین نگاه‌تان شیفته کلیسای جامع سنت باسیل که جذاب‌ترین مرکز فرهنگی مسکو است خواهید شد، اما جاذبه‌های این شهر برای مقیمانش بیشتر است. اگر می‌خواهید از ترافیک و شلوغی شهر رها یابید و در کافه‌ای به سبک انگلیسی نوشیدنی گرمی بخورید یا استیکی به روش آشپزی فرانسوی میل کنید، مسکو تمامی این‌ها را دارد و هم‌چنین از پاتوق‌های فرهنگی و مدرن این شهر، موسیقی زنده در کافه‌ها و اپرا و تئاتر کلاس جهانی‌اش لذت ببرید.

مسکو خانه بسیاری از دانشگاه‌های برتر روسیه است، همانند:

دانشگاه دولتی روسیه Lomonosov Moscow State University

Bauman Moscow State Technical University

Moscow State Institute of International Relations، scow State Institute of International Relationsد: ها و اپرا و تئاترش در کلاس یل کنید، مسکو تمامی اینها را دارد و همچنین از پات (MGIMO-University)

Moscow Institute of Physics and Technology (MIPT)

People’s Friendship University of Russia، National Research Nuclear University “MEPhI” (Moscow Engineering Physics Institute)

National Research University – Higher School of Economics HSE

National University of Science and Technology MISiS

Plekhanov Russian University of Economics.

سنت پترزبورگ

این شهر که پایتخت قبلی روسیه بوده است، اکنون دومین شهر روسیه و سومین شهر بزرگ اروپا است (بعد از مسکو و لندن). این شهر در سال ۱۷۰۳ بنا شده است، یعنی بیست سال قبل از اینکه اولین دانشگاه این شهر پایه‌گذاری شود. سنت پترزبورگ چندین بار نامش تغییر یافته و بسیاری تحولات سیاسی و اجتماعی را به خود دیده است؛ پایتخت روسیه تزاری، مرکز انقلاب کمونیستی ۱۹۱۷ و سه سال در تصرف آلمان نازی در خلال جنگ جهانی دوم بوده است و یکی از گزینه‌های جذاب برای تحصیل در روسیه می‌باشد.

برخی اوقات به این شهر ونیز شمال یا پاریس شرق اطلاق می‌شود و یک شهر جزیره‌ای است که بر روی ۴۲ جزیره با اتصال صدها پل در دهانه رودخانه نوا ساخته شده است. تاریخ غنی این شهر را در موزه‌ها، تئاترها، گالری‌ها و هزاران مجسمه‌اش می‌توان دید. در فرهگ و هنر نیز بی‌رقیب است و پایتخت اپرا، رقص باله، شاهکارهای ادبیات و بزرگ‌ترین گالری هنری جهان با بیش از ۵۰۰ قلعه و قصر است.

دانشگاه‌های برتر این شهر شامل دانشگاه ملی سن پترزگ بورگ و دانشگاه پلی تکنیک سن پترزگ بورگ است. این شهر در رتبه بندی برترین شهرهای دانشجویی سال ۲۰۱۷ رتبه ۷۸ را دارد

تامسک

اگر دوس دارید بیشتر به قلب روسیه نفوذ کنید و اگر بر حسب تصادف شیفته برف نیز هستید، تامسک می‌تواند مقصد بی‌نظیری شما برای تحصیل در روسیه باشد. این شهر کوچک در قلب سیبری، دارای تاریخچه آموزش عالی شگرفی است و جایگاه خود را در تخصص علم و فناوری اطلاعات تثبیت کرده است. اکنون شش دانشگاه در تامسک وجود دارند که شامل دانشگاه دولتی تامسک و National Research Tomsk Polytechnic University است که هر دو جزو ۵۰ دانشگاه برتر QS EECA هستند. در حدود ۲۰ درصد جمعیت تامسک را دانشجویان تشکیل می‌دهند و زبان‌های بسیاری را در این شهر خواهید شنید. ماورای آزمایشگاه‌ها و کتابخانه‌های تامسک شهری نهفته است که تاریخی کهن و هنر و موسیقی و اجراهای خیابانی و کافه‌ای بی‌نظیری دارد.

ملزومات اپلای برای تحصیل در روسیه

بیشتر رشته‌ها در دانشگاه‌های روسیه به زبان روسی تدریس می‌شوند. پس اگر قصد تحصیل در روسیه را دارید بهتر است در زبان روسی متبحر شوید تا مدرک زبان روسی به عنوان بخشی از مدارک اپلای داشته باشید.

اگر هم‌چنان به مهارت‌تان در زبان روسی شک دارید، برخی دانشگاه‌های روسیه دروس آموزش زبان روسی را به مدت یک سال برای دانشجویان بین المللی ارائه می‌دهند تا در دستیابی به استاندارد لازم برای مهارت در زبان روسی کمکی دریافت کنند. برای کسانی که عملاً هیچ تخصصی در زبان روسی ندارند این امکان وجود دارد که برخی رشته‌ها در برخی دانشگاه‌ها برای آن‌ها به زبان انگلیسی تدریس شود. با اینکه در مقطع کارشناسی نیز برخی رشته‌ها به انگلیسی یافت می‌شوند، اما رشته‌های انگلیسی در مقطع کارشناسی ارشد فراوانی بیشتری دارند.

بسته به دانشگاه و پیش زمینه علمی شما، دانشگاه‌های روسی می‌تواند شامل آزمون ورودی / یا مصاحبه باشد. سال تحصیلی در روسیه از سپتامبر تا ژوئن است و شامل دو ترم می‌شود.

اخذ کمک هزینه و ویزای تحصیلی روسیه و هزینه‌ها

اگر پوزیشنی برای تحصیل در روسیه دارید، امور بین الملل دانشگاه از جانب شما درخواستی برای اخذ ویزای تحصیلی ارسال می‌کند. این پروسه در حدود ۳ الی ۵ هفته زمان و ۴۰ دلار هزینه نیاز دارد. تمامی ویزاها باید در طول ۷ روز کاری اول پس از ورود به روسیه ثبت شوند. ویزا اجازه ۳ ماه اقامت را ارائه می‌کند که اگر مدت تحصیل شما بیش از ۹۰ روز باشد باید برای تمدید آن در داخل روسیه اقدام کنید. برای اقامت طولانی مدت باید نتایج معاینه پزشکی و تست ایدز را به همراه داشته باشید.

کمک هزینه تحصیلی در برخی ایالت‌ها توسط دانشجویان خارجی قابل دریافت است که شامل شهریه، اجاره بها و بیمه پزشکی می‌شود. مبلغ آن‌ها در حال حاضر در حدود ۷۵۰۰۰ روبل (۱۲۰۰ دلار) در ماه است و شامل هزینه‌های شخصی و مسافرت نمی‌شود که به طور میانگین باید ماهانه ۵۰ دلار اضافی با خود به روسیه برده باشید.

اما کسانی که کمک هزینه ندارند باید سالانه مبلغی در حدود ۶۰۰۰ و ۱۰۰۰۰ دلار برای شهریه‌ها و هزینه‌های زندگی خرج نمایند که وابسته به رشته و محل تحصیل است. شهریه‌ها اخیراً در دانشگاه‌های روسیه افزایش یافته است، اما باز هم در مقایسه با سایر کشورها، تحصیل در روسیه کم هزینه است. بسته به مقطع و رشته تحصیلی چیزی مابین ۳۹۰۰ الی ۷۷۰۰ دلار در سال است.

دانشجویان اجازه کار پاره وقت با اجازه کار معتبر در داخل یا خارج محیط دانشگاه را دارند. برخی دانشجویان شاید قادر به مستثنا شدن از الزام برای درخواست اجازه نامه کار باشند اما این پروسه به خودی خود اتفاق نخواهد افتاد.

باید قبل از ورود به روسیه بیمه سلامت پزشکی داشته باشید تا در صورت لزوم برای استفاده از مراکز درمانی مشکلی پیش نیاید.